หลังมีการประกาศให้เครือข่าย Prince Group ในกัมพูชาเป็นเครือข่ายอาชญากรรมข้ามชาติ มีการระบุว่า สหรัฐฯได้ริบ Bitcoin จำนวน 127,271 BTC มูลค่าราว 5 แสนล้านบาท แต่ยังจับหัวโจก “เฉิน จื้อ” ไม่ได้ แล้ว สหรัฐฯ ยึด Bitcoin เหล่านี้มาได้อย่างไร 

คำถามที่น่าสนใจ หลังเกิดเหตุการณ์ยึดทรัพย์ครั้งใหญ่ที่สุดครั้งหนึ่ง โดยรัฐบาลสหรัฐฯ ประกาศควบคุม Bitcoin ที่มาจากการก่ออาชญากรรมข้ามชาติ ทั้งหลอกลวง บังคับใช้แรงงาน จาก Prince Group และเครือข่าย นำโดยนาย เฉิน จื้อ

การได้ยื่นฟ้องเพื่อริบทรัพย์สินทางแพ่งครั้งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ ทำให้ Bitcoin จำนวนประมาณ 127,271 BTC ซึ่งมีมูลค่าปัจจุบันราว 1.5 หมื่นล้านดอลลาร์ หรือประมาณ 5 แสนล้านบาท อยู่ในความดูแลของรัฐบาลสหรัฐฯ และปรากฎมีการโยกย้ายไปเก็บรักษา

ซึ่งยังไม่มีข้อมูลปรากฎว่าสหรัฐฯ เก็บรักษาอย่างไร และที่สำคัญยึด BTC เหล่านี้มาได้อย่างไร?

เพราะตามหลักการแล้ว หากไม่ได้รับ Private Key ของกระเป๋าบนบล็อกเชน BTC จากผู้ถือครอง เพราะ “เฉิน จื้อ” ยังไม่โดนควบคุมตัว แล้ว สหรัฐฯ ไปริบเอา 127,271 BTC มาจากไหน

ย้อนรอยคดีความ

ก่อนอื่น ต้องทราบว่า Bitcoin จำนวน 127,271 BTC นี้ไม่ได้มากจากการยึดจากนายเฉินจื้อ และเหมืองขุดในประเทศลาว (ซึ่งเป็นบริษัทลูกของ Prince Group) โดยตรง

จึงต้องย้อนไปอีกว่า การประกาศยึดทรัพย์ครั้งนี้ไม่ใช่คดีที่เพิ่งเกิด แต่เป็นการสอบสวนร่วมกันของทางการสหรัฐฯ และสหราชอาณาจักรมายาวนานหลายปี โดยเฉพาะหลังปี 2020 ที่พบเคสการหลอกลวงพลเรือนอเมริกันจำนวนมากที่เรียกว่า “pig butchering”

ตั้งแต่ประมาณปี 2015 จำเลย “เฉินจื้อ” เป็นผู้ก่อตั้งและประธานของ Prince Group กลุ่มบริษัทในกัมพูชาที่ดำเนินธุรกิจหลายสิบแห่งในกว่า 30 ประเทศ เบื้องหลังดำเนินการ ‘ศูนย์บัญชาการแก๊งคอลเซ็นเตอร์’ (Scam Compounds) หลายแห่งทั่วกัมพูชา

ต่อมาในปี 2021 ได้เกิดเคสเหมืองขุดบิตคอยน์ชื่อ LuBian ในอิหร่าน ซึ่งมีเจ้าของเป็นคนจีนและอิหร่านโดนโจมตีและขโมย BTC ออกไป จึงมีการติดตามและพบว่ามีร่องรอยที่อาจเป็นเครือข่ายฟอกเงินเดียวกันกับ Prince Group และ Huione Group (บริษัทซึ่งใช้เป็นตัวกลางในการฟอกเงิน ตามรายงานทางการสหรัฐระบุ)

ดังนั้น จากรายงานรายแหล่งบนแพลตฟอร์มวิเคราะห์คริปโตฯ ระบุตรงกันว่า ที่มาของ Bitcoin จำนวนนี้ รวมถึงในคำฟ้องของสหรัฐฯ ต่อ เฉินจื้อ ระบุว่า Bitcoin ที่ถูกยึดเหล่านี้เป็น Bitcoin ชุดเดียวกับที่เคยถูก “ขโมย” จาก LuBian ในปี 2021 โดย LuBian เป็นธุรกิจขุด Bitcoin ที่มีฐานปฏิบัติการในจีนและอิหร่าน ซึ่งถูกควบคุมโดย เฉินจื้อ 

คำฟ้องได้ระบุที่อยู่ Bitcoin (bitcoin addresses) จำนวน 25 แห่งซึ่งเป็นที่อยู่เดิมที่ใช้เก็บ Bitcoin ที่ถูกยึด แหล่งข้อมูลระบุว่าเงินเหล่านี้ถูกเก็บไว้ในกระเป๋าเงินคริปโตที่ไม่ได้โฮสต์ (unhosted cryptocurrency wallets) ซึ่ง เฉินจื้อ มีกุญแจส่วนตัว (private keys) อยู่ในความครอบครอง

กระทรวงยุติธรรมระบุว่า Bitcoin เหล่านี้อยู่ในความดูแลของรัฐบาลสหรัฐฯ แล้วในปัจจุบัน ซึ่งตามแอด การเคลื่อนไหวของ Bitcoin จำนวนมากนี้ในเดือนมิถุนายนและกรกฎาคม 2024 บ่งชี้ว่า Bitcoin ถูกย้ายเข้าสู่กระเป๋าเงินที่ควบคุมโดยหน่วยงานของสหรัฐฯ

อย่างไรก็ตาม ยังคงมีสิ่งที่ยังไม่ชัดเจน อีกมากแม้ว่าจะมีการประกาศการยึดทรัพย์สินอย่างเป็นทางการ แต่แหล่งข้อมูลระบุว่า ยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่า Bitcoin จำนวนดังกล่าวเข้ามาอยู่ในการควบคุมของสหรัฐฯ ได้อย่างไรในทางปฏิบัติ

ข้อสันนิษฐาน หากมีการ “ขโมย” Bitcoin จาก LuBian จริงตามที่อ้าง อาจเป็นไปได้ว่าแฮกเกอร์ฉวยโอกาสได้ครอบครอง Bitcoin ของ LuBian ก่อนที่แฮกเกอร์รายนั้นจะถูกตรวจพบโดยรัฐบาลสหรัฐฯ

แพลตฟอร์มวิเคราะห์บล็อกเชน Elliptic ระบุว่า การโจรกรรมเหมือง LuBian  ในปี 2021 จำนวน 127,426 BTC (มูลค่า 3.5 พันล้านดอลลาร์ในขณะนั้น) ดูเหมือนจะเกิดขึ้นเนื่องจากจุดอ่อนในอัลกอริทึมที่ LuBian ใช้ในการสร้างคีย์การเข้ารหัส ซึ่งอ่อนไหวต่อการโจมตี และ Arkham Intelligence ได้จัดทำตัวติดตามที่อยู่ของบิตคอยน์จำนวนนี้ “ดูที่นี่” 

ซึ่ง การเคลื่อนไหวบนกลุ่มแอดเดรสของแฮกเกอร์ดังกล่าวหยุดนิ่งไปนับแต่ปี 2021 และมีการเคลื่อนไหวอีกครั้งในเดือน มิ.ย. ปี 2024 ซึ่งบิตคอยน์ทั้งหมด 127,426 BTC มีการเคลื่อนย้ายที่อยู่ใหม่ และนิ่งอยู่อย่างนั้น

Elliptic ระบุว่า เมื่อพิจารณาตามทางการสหรัฐฯ ที่ได้เปิดผนึกคําฟ้องที่กล่าวหา Prince Group อธิบายฟอกเงินจากการหลอกลวงออนไลน์ผ่านเครือข่ายองค์กรธุรกิจที่ดูเหมือนถูกกฎหมาย รวมถึงการดําเนินการขุดสกุลเงินดิจิทัลออนไลน์ ซึ่งผลิต bitcoin ที่สะอาดจํานวนมากที่แยกออกจากรายได้ทางอาญา หนึ่งในธุรกิจเหมืองแร่เหล่านี้คือ LuBian

และได้ ดําเนินการริบที่ใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์ โดยยึด bitcoin ประมาณ 127,271 BTC เป็น bitcoins เดียวกันกับ “ขโมย” จาก LuBian ในปี 2021 คําฟ้องระบุที่อยู่ bitcoin 25 รายการซึ่งระบุว่า bitcoins ที่ยึดได้ถูกเก็บไว้ก่อนหน้านี้ ที่อยู่ bitcoin เหล่านี้เป็นที่อยู่ LuBian (ควบคุมโดย เฉินจื้อ)

จึงสรุปได้ว่าเคลื่อนไหวของ Bitcoins 127,271 BTC ในเดือนมิถุนายนและกรกฎาคม 2024 แสดงถึงการเข้าสู่กระเป๋าเงินที่ควบคุมโดยทางการสหรัฐฯ

แต่กระนั้น ยังไม่ชัดเจนว่าบิตคอยน์อยู่ในความดูแลของสหรัฐฯ ได้อย่างไร

ยังไม่ชัดเจนว่าใคร “ขโมย” bitcoin จาก เฉิน หรือ LuBian หรือว่ามีการโจรกรรมเกิดขึ้นจริงหรือไม่?

นี่ยังคงเป็นอีกหนึ่งมหากาพย์ที่น่าติดตามต่อไป